Ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số - động lực nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu khoa học tại Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên

Giai đoạn 2019-2025, Nhà trường đã đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số trong hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn, kết quả đạt được cụ thể:
Từng bước ứng dụng khoa học, công nghệ trong hoạt động quản lý đào tạo, bồi dưỡng theo hướng hiện đại, hiệu quả, minh bạch
Nhà trường đã ứng dụng phần mềm quản lý đào tạo và học viên nội bộ, giúp theo dõi tiến độ học tập, lưu trữ hồ sơ lớp học, kết quả thi, đánh giá học viên điện tử. Chú trọng triển khai ứng dụng công nghệ vào quản lý chương trình, hồ sơ, kết quả học tập và hoạt động giảng dạy. Hệ thống phần mềm quản lý đào tạo nội bộ được vận hành ổn định, cho phép lưu trữ, tra cứu và thống kê dữ liệu học viên, lịch học, thời khóa biểu, kết quả đánh giá; đồng thời hỗ trợ công tác báo cáo nhanh, giảm thiểu khâu xử lý thủ công. Việc ứng dụng các công cụ công nghệ trong tổ chức giảng dạy, kiểm tra, đánh giá được mở rộng, đặc biệt trong giai đoạn 2020-2023, khi nhiều lớp bồi dưỡng, tập huấn chuyên đề đã được triển khai kết hợp giữa hình thức trực tiếp và trực tuyến. Nhà trường đã từng bước số hóa giáo án, bài giảng, ngân hàng câu hỏi, đồng thời xây dựng kho dữ liệu học liệu nội bộ phục vụ giảng viên. Hệ thống máy chiếu, thiết bị trình chiếu, đường truyền mạng nội bộ được nâng cấp, đảm bảo kết nối trong toàn bộ khu giảng đường và ký túc xá học viên. Việc trao đổi văn bản, kế hoạch, báo cáo giữa các khoa, phòng chủ yếu thực hiện qua hệ thống quản lý văn bản dùng chung của tỉnh, tạo bước tiến rõ trong cải cách hành chính nội bộ. Đặc biệt, công tác thống kê, tổng hợp dữ liệu phục vụ đánh giá kết quả học tập, giảng dạy đã từng bước được số hóa, giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao tính chính xác.
Đội ngũ giảng viên của Trường ngày càng chủ động trong việc ứng dụng khoa học, công nghệ phục vụ giảng dạy. Nhiều giảng viên đã biết khai thác các phần mềm trình chiếu, công cụ trực quan, kho học liệu điện tử, video minh họa, góp phần tăng tính sinh động, thực tiễn cho bài giảng lý luận chính trị. Việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học viên gắn liền với việc ứng dụng khoa học, công nghệ ngày càng trở nên phổ biến hơn. Những kết quả đó cho thấy Trường đã từng bước xây dựng được nền tảng công nghệ phục vụ công tác đào tạo, bồi dưỡng theo hướng hiện đại, hiệu quả và minh bạch.
Đẩy mạnh áp dụng khoa học, công nghệ trong nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn góp phần nâng cao tính ứng dụng của các đề tài nghiên cứu
Đối với nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và tổng kết thực tiễn, từ năm 2019 đến nay, Trường đã triển khai tổng cộng 36 đề tài khoa học cấp cơ sở, bình quân khoảng 7 đề tài mỗi năm, trong đó nhiều đề tài gắn trực tiếp với công tác quản lý đào tạo và cải tiến phương pháp giảng dạy, như: “Xây dựng phần mềm quản lý thư viện Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên” (2021); “Hạ tầng số trong chuyển đổi số ở Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên” (2022); “Nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, tư tưởng trong giảng dạy Trung cấp lý luận chính trị tại Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên” (2022). Ngoài ra, Trường còn chủ trì 02 đề tài cấp tỉnh, phối hợp tham gia 01 đề tài cấp bộ, trong đó có đề tài: “Đẩy mạnh chuyển đổi số nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng tại các cơ sở có chức năng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên” (2023). Đa số đề tài đã gắn kết chặt chẽ với nhu cầu thực tiễn của tỉnh, được cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị địa phương tham khảo, ứng dụng trong quản lý, điều hành có thể khẳng định đây là minh chứng rõ ràng cho định hướng nghiên cứu gắn với chuyển đổi số.
Bên cạnh đó, tổ chức 17 hội thảo, tọa đàm cấp trường, 03 hội thảo cấp tỉnh, phối hợp thực hiện 02 hội thảo khoa học cấp Bộ, xuất bản 07 ấn phẩm khoa học (04 sách tham khảo, 03 kỷ yếu) và phát hành đều đặn 04 kỳ/năm Bản tin “Thông tin lý luận và thực tiễn” phục vụ giảng dạy, nghiên cứu và tổng kết thực tiễn. Trường đã bước đầu xây dựng cơ sở dữ liệu về đề tài nghiên cứu khoa học và kết quả tổng kết thực tiễn, qua đó tạo thuận lợi cho việc lưu trữ, tra cứu, chia sẻ thông tin giữa các khoa, phòng. Các sản phẩm nghiên cứu được số hóa và đăng tải lên trang thông tin điện tử của Trường, phục vụ công tác tham khảo, giảng dạy, bồi dưỡng. Việc ứng dụng công nghệ trong tổ chức hội thảo, hội nghị (đăng ký trực tuyến, trình chiếu, thảo luận qua mạng) cũng được thực hiện thường xuyên hơn, tạo điều kiện cho giảng viên, nghiên cứu viên trao đổi, cập nhật tri thức khoa học.
Bên cạnh những kết quả đạt được việc ứng dụng khoa học, công nghệ trong quản lý đào tạo và nghiên cứu khoa học vẫn có những hạn chế còn tồn tại như: hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ; hệ thống máy tính, mạng nội bộ, đường truyền dữ liệu còn hạn chế về băng thông và khả năng bảo mật. Một số phần mềm quản lý đào tạo hoạt động rời rạc, chưa có sự kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ phận. Việc ứng dụng công nghệ trong nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn chủ yếu dừng lại ở khâu lưu trữ, tra cứu, thống kê; các công cụ phân tích dữ liệu, xử lý kết quả nghiên cứu còn ít được sử dụng. Số lượng đề tài có sản phẩm mang tính công nghệ như: phần mềm quản lý, mô hình dữ liệu, cơ sở dữ liệu phân tích chính sách,...chưa nhiều. Mặt khác, cơ chế khuyến khích, hỗ trợ tài chính cho đề tài khoa học ứng dụng còn hạn chế, khiến nhiều giảng viên chưa mạnh dạn đăng ký hoặc triển khai các ý tưởng có hàm lượng công nghệ cao.
Giai đoạn 2026-2030 để đáp ứng đầy đủ tiêu chí của Trường Chính trị chuẩn mức 2 theo Quy định số 11-QĐ/TW, ngày 19/5/2021 của Ban Bí thư việc ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số là yêu cầu mang tính cấp thiết, theo đó Nhà trường cần tập trung thực hiện đồng bộ một số giải pháp sau:
Thứ nhất, tiếp tục thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả kế hoạch triển khai Quyết định số 204-QĐ/TW, ngày 29/11/2024 của Ban Bí thư Trung ương Đảng phê duyệt Đề án Chuyển đổi số trong các cơ quan đảng, trong đó xác định mục tiêu cụ thể về tỷ lệ các lớp áp dụng phương pháp đào tạo kết hợp (học trực tiếp và học trực tuyến), tỷ lệ đề tài khoa học có sản phẩm ứng dụng số, tiêu chí đánh giá hiệu quả ứng dụng khoa học, công nghệ trong đánh giá viên chức và đánh giá tập thể phù hợp với Quy định số 11-QĐ/TW và Bộ Quy chế đào tạo, bồi dưỡng của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
Thứ hai, cần triển khai lộ trình đầu tư đồng bộ về cơ sở hạ tầng, trong đó tập trung: xây dựng hệ thống quản lý đào tạo và hồ sơ học viên điện tử tích hợp với ngân hàng học liệu số, hệ thống quản lý đề tài nghiên cứu và kho dữ liệu kết quả nghiên cứu. Hệ thống này phải cho phép lưu trữ, truy vấn, phân tích dữ liệu học tập để phục vụ đánh giá kết quả đào tạo, phát hiện sớm những điểm yếu về phương pháp giảng dạy và điều chỉnh chương trình; đồng thời hỗ trợ lưu trữ, cập nhật và khai thác kết quả nghiên cứu khoa học, tạo điều kiện thuận lợi cho chuyển giao sản phẩm nghiên cứu cho các sở, ban, ngành và chính quyền địa phương. Tránh đầu tư dàn trải mà cần ưu tiên các giải pháp mang lại hiệu quả ngay trong ngắn hạn, ví dụ: hệ thống quản lý hồ sơ điện tử, ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm, cổng học liệu cho giảng viên và học viên và tiếp tục hoàn thiện trong trung và dài hạn.
Thứ ba, nâng cao nhận thức và năng lực về khoa học, công nghệ, chuyển đổi số cho đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý. Nhà trường cần tổ chức các khóa bồi dưỡng chuyên sâu về thiết kế bài giảng điện tử, phương pháp giảng dạy kết hợp, kỹ năng sử dụng và khai thác hệ thống quản lý dữ liệu đào tạo, và các kỹ năng phân tích dữ liệu cơ bản nhằm chuyển dữ liệu thô thành thông tin quản lý có ý nghĩa. Cùng với đó, cần có nhân sự chuyên trách về công nghệ thông tin hoặc chuyển đổi số được đào tạo bài bản nhằm đảm nhiệm vận hành, bảo trì hệ thống.
Thứ tư, đổi mới công tác nghiên cứu khoa học phải đi kèm với cơ chế khuyến khích sản phẩm có tính ứng dụng. Trường nên ưu tiên nguồn lực và chính sách hỗ trợ cho những đề tài hướng tới xây dựng phần mềm, cơ sở dữ liệu, công cụ ra quyết sách hoặc sản phẩm số phục vụ đào tạo; đồng thời, xây dựng quy trình chuyển giao kết quả nghiên cứu sang ứng dụng thực tế tại các cơ quan, đơn vị trong tỉnh.
Thứ năm, đẩy mạnh phối hợp, tăng cường sự liên kết trong ứng dụng khoa học, công nghệ. Chủ động phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các Trường chính trị trong cụm Đông Bắc Bộ để chia sẻ nguồn học liệu số, trao đổi kinh nghiệm vận hành nền tảng quản lý đào tạo, phối hợp thực hiện các đề tài liên trường nhằm tăng quy mô và tính liên ngành trong nghiên cứu. Việc kết nối liên vùng không chỉ tiết kiệm chi phí đầu tư mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm khoa học thông qua sự giao thoa chuyên môn và dữ liệu thực tiễn.
Có thể khẳng định, ứng dụng khoa học, công nghệ không phải là mục tiêu hàn lâm mà là công cụ thiết yếu để Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên nói riêng và các trường chính trị tỉnh, thành phố nâng cao chất lượng đào tạo, năng lực nghiên cứu và hiệu quả tham mưu chính sách và là thước đo năng lực đổi mới và quản trị nhà trường trong thời kỳ chuyển đổi số. Việc thực hiện nhiệm vụ này đòi hỏi hành động đồng bộ, có trọng tâm, được thể chế hóa bằng chiến lược và nguồn lực cụ thể. Khi có tầm nhìn chiến lược, cơ chế phù hợp và đội ngũ sẵn sàng đổi mới, chuyển đổi số không còn là thách thức, mà trở thành động lực phát triển, góp phần hiện đại hóa nền giáo dục lý luận chính trị của Đảng trong giai đoạn mới.

Tài liệu tham khảo:
1. Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia;
2. Quy định số 11-QĐ/TW, ngày 19/5/2021 của Ban Bí thư về trường chính trị chuẩn.
3. Quyết định số 6468-QĐ/HVCTQG, ngày 21/12/2021 của Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh ban hành Quy chế quản lý đào tạo, bồi dưỡng của Trường Chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
4. https://lyluanchinhtri.vn/truong-chinh-tri-thuc-hien-chuc-nang-nghien-cuu-khoa-hoc-tong-ket-thuc-tien-tu-van-chinh-sach-4242.html
5. http://truongchinhtrina.gov.vn/tin-tuc-99/nang-cao-chat-luong-cong-tac-nghien-cuu-khoa-hoc-tong-ket-thuc-2514
6. http://truongchinhtrina.gov.vn/tin-tuc-99/nang-cao-chat-luong-cong-tac-quan-ly-dao-tao-boi-duong-tai-truong-2518.