Phương pháp cách mạng của Đảng nhằm thực hiện mục tiêu xác định trong một thời kỳ nhất định; làm căn cứ để xây dựng chính sách, biện pháp thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.
Cách mạng muốn thắng lợi, trước hết phải xác định đường lối cách mạng. Đường lối quyết định phương pháp. Nếu đường lối sai thì không thể nói đến thắng lợi của cách mạng, còn đường lối đúng, nhưng phương pháp cách mạng sai hoặc không thích hợp sẽ không đem lại thắng lợi được. Vì vậy, trong các thời kỳ cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, cùng với việc xác định đường lối cách mạng đúng, Đảng đã sử dụng đúng và linh hoạt các phương pháp cách mạng, tạo nên những thắng lợi vĩ đại của dân tộc Việt Nam.
Trải qua 93 năm kể từ ngày Đảng ra đời, trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng thực hiện phương pháp cách mạng đúng đắn và sáng tạo. Phương pháp cách mạng luôn được thực hiện đúng quy luật, thuận lòng dân và hợp thời đại. Trong quá trình thực hiện phương pháp cách mạng, Đảng luôn tuân thủ theo nguyên tắc tổ chức, thực hiện quyết liệt với bước đi, hình thức, cách làm phù hợp, hiệu quả; khắc phục tình trạng nóng vội, chủ quan gây mất ổn định, thậm chí rối loạn, tạo cơ hội cho các thế lực thù địch chống phá công cuộc đổi mới; đồng thời luôn chủ động, năng động, không ngừng sáng tạo, khắc phục tình trạng bảo thủ, trì trệ, bỏ lỡ cơ hội phát triển. Trong quá trình thực hiện phương pháp cách mạng, Đảng luôn coi lợi ích quốc gia - dân tộc là tối thượng. Trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng kiên định độc lập, tự chủ, đồng thời chủ động và tích cực hội nhập quốc tế. Phát huy sức mạnh toàn dân tộc là cơ sở để kết hợp sức mạnh thời đại, làm cho sức mạnh toàn dân tộc mạnh hơn, dựa trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng, cùng có lợi, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Phương pháp cách mạng là sản phẩm của tư duy lý luận khoa học và hoạt động thực tiễn sáng tạo. Muốn có phương pháp cách mạng đúng đắn, Đảng cần không ngừng chăm lo nâng cao trình độ lý luận cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nâng cao năng lực hiểu biết thực tiễn đất nước và tổng kết kinh nghiệm tiến hành cách mạng ở nước ta cho cán bộ đảng viên, đặc biệt những cán bộ hoạch định đường lối chính sách; đồng thời biết học hỏi có chọn lọc những kinh nghiệm cách mạng của các nước trên thế giới.
Trong bối cảnh hiện nay, trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới và trong nước, để thực hiện mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, cùng với việc vận dụng sáng tạo các phương pháp cách mạng đã đem lại hiệu quả trong các thời kỳ cách mạng như: phương pháp bạo lực cách mạng; phương pháp phát huy vai trò, sức mạnh của quần chúng nhân dân; phương pháp thắng từng bước, tiến tới giành thắng lợi cuối cùng; phương pháp dự báo thời cơ, tranh thủ thời cơ, phương pháp phát huy sức mạnh tổng hợp, Đảng cần chú trọng những vấn đề cơ bản sau:
Thứ nhất, việc hoạch định chủ trương, xây dựng các phương pháp tổ chức thực hiện nhiệm vụ cách mạng phải trên cơ sở thường xuyên tổng kết tình hình thực hiện nhiệm vụ của từng lĩnh vực đời sống xã hội và mỗi vùng, miền.
Thứ hai, căn cứ vào thực tiễn, xác định rõ mục tiêu sát hợp từng thời kỳ, từ đó xác định phương pháp tổ chức thực hiện nhiệm vụ cách mạng phù hợp.
Thứ ba, phương pháp cách mạng là khoa học đồng thời cũng là nghệ thuật. Do đó, trong xây dựng, hoạch định đường lối và tổ chức thực hiện, không được chủ quan, máy móc, phải sử dụng các phương pháp một cách sáng tạo, linh hoạt trong từng thời điểm, lĩnh vực, vùng, miền khác nhau.
Thứ tư, luôn tôn trọng thực tế khách quan, tránh tình trạng xa rời mục tiêu, nhiệm vụ chiến lược; phát huy sự chủ động, sáng tạo, “Trên nguyên tắc bảo đảm tính khoa học và thực tiễn; kế thừa và bổ sung phù hợp với những thay đổi trong từng giai đoạn phát triển của đất nước; đồng thời nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm của các nước và những chuẩn mực chung của thế giới”
[1].
Lục Thị Minh Phương
[1] Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H.2021, t.I, tr.36