Mô hình “Chính quyền thân thiện, Nhân dân phát huy quyền làm chủ” ở cấp xã tỉnh Thái Nguyên

Nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động của chính quyền cơ sở trong việc xây dựng nền hành chính phục vụ, thân thiện, hiện đại và hiệu lực, hiệu quả; trong sạch, vững mạnh, gần dân, bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, Ngày 24/7/2024, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 138/KH-UBND triển khai mô hình điểm “Chính quyền thân thiện, Nhân dân phát huy quyền làm chủ” tại 12 đơn vị cấp xã thuộc huyện Định Hóa và 3 thành phố: Phổ Yên, Sông Công, Thái Nguyên.
Về xây dựng “Chính quyền thân thiện”: Kế hoạch xác định tập trung vào 7 nhóm nhiệm vụ gồm: (1)Thực hiện tốt việc công khai, minh bạch, nhất là các nội dung UBND cấp xã cần phải công khai theo quy định của pháp luật; (2) thực hiện tốt việc giải quyết thủ tục hành chính cho cá nhân, tổ chức; (3)Thực hiện tốt việc tiếp công dân và giải quyết đơn thư, phản ánh, kiến nghị của Nhân dân; (4) thực hiện tốt quy định về văn hóa công vụ, trong đó mỗi cán bộ, công chức phải gương mẫu và thực hiện nghiêm các quy định, chuẩn mực về đạo đức, lối sống, thực hiện tốt quy tắc ứng xử; (5) xây dựng không gian công sở xanh - sạch - đẹp - thân thiện; (6) triển khai thường xuyên các hoạt động tiếp xúc, thăm hỏi, động viên, gần gũi Nhân dân; (7) lãnh đạo UBND cấp xã gương mẫu, thân thiện và có trách nhiệm với Nhân dân.
Việc công khai phải thực hiện đầy đủ các hình thức, phát huy các kênh “số” của địa phương, mạng xã hội của cộng đồng dân cư để đảm bảo mọi người dân có thể dễ dàng tiếp cận, tìm hiểu. Thực hiện tốt việc giải quyết các thủ tục hành chính, quy định về văn hóa công vụ; tổ chức tiếp công dân và giải quyết đơn thư, phản ánh, kiến nghị của nhân dân.
Mỗi cán bộ, công chức phải gương mẫu và thực hiện nghiêm các quy định, chuẩn mực về đạo đức, lối sống. Thực hiện tốt quy tắc ứng xử "4 xin", "4 luôn" và "5 không". “4 xin” gồm: Xin chào, xin lỗi, xin cảm ơn, xin phép. “4 luôn” gồm: Luôn mỉm cười, luôn nhẹ nhàng, luôn lắng nghe, luôn giúp đỡ. “5 không” gồm: Không cửa quyền, hách dịch, gây khó khăn, phiền hà; Không quan liêu, vô cảm, vô trách nhiệm; Không tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm; Không xu nịnh, chạy chọt, gian dối; Không lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thực thi công vụ. Ngoài những nội dung nêu trên, các địa phương quan tâm xây dựng không gian công sở xanh - sạch - đẹp - thân thiện.
Về thực hiện nội dung “Nhân dân phát huy quyền làm chủ” tỉnh yêu cầu tập trung vào 3 nhóm nhiệm vụ gồm: (1) Thực hiện tốt công tác tuyên truyền Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; (2) phát huy vai trò tham gia của Nhân dân vào triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách tại địa phương; (3) phát huy vai trò hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư cộng đồng xây dựng kế hoạch và tổ chức hoạt động theo nhiệm vụ, quyền hạn quy định.
UBND tỉnh giao các sở, ngành liên quan tổ chức tập huấn, tuyên truyền về mô hình điểm “Chính quyền thân thiện, Nhân dân phát huy quyền làm chủ”, nâng cao Chỉ số hài lòng về sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước tỉnh; nâng cao Chỉ số PAPI tỉnh cho cán bộ, công chức người hoạt động không chuyên trách và nhân dân tại 4 huyện, thành phố triển khai mô hình thí điểm.
Để thực hiện mô hình điểm “Chính quyền thân thiện, Nhân dân phát huy quyền làm chủ” có hiệu quả, tỉnh Thái Nguyên yêu cầu tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện và tuyên truyền về xây dựng mô hình “Chính quyền thân thiện, Nhân dân phát huy quyền làm chủ” và các nội dung có liên quan như tập huấn, tuyên truyền nâng cao mức độ hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước, nâng cao hiệu quả quản trị và hành chính công nhằm nâng cao nhận thức và huy động sự tham gia, vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong xây dựng chính quyền thân thiện; lấy người dân là trung tâm, đặt sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp là mục tiêu phấn đấu cho cán bộ, công chức người hoạt động không chuyên trách và Nhân dân ở các địa phương triển khai mô hình điểm.
Việc xây dựng mô hình “Chính quyền thân thiện, Nhân dân phát huy quyền làm chủ” nhằm đẩy mạnh thực hiện các quy định về đạo đức công vụ, văn hóa công sở, tác phong làm việc, quy tắc ứng xử; xây dựng và thực hiện phong cách “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”, “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin” trong đội ngũ cán bộ, công chức nhất là người đứng đầu cơ quan, đơn vị; phát huy vai trò tham gia của Nhân dân vào việc triển khai các chủ trương, chính sách, pháp luật; tham gia ý kiến với những vấn đề có liên quan mật thiết đến cuộc sống của người dân tại địa phương; bảo đảm để Nhân dân tham gia, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức. Đồng thời, nêu cao tinh thần cầu thị, tiếp thu, trách nhiệm thông tin, giải trình của các cơ quan nhà nước đối với những kiến nghị, đề xuất của Nhân dân theo quy định, qua đó thực hiện tốt Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở tại các địa phương.
Mô hình điểm “Chính quyền thân thiện, Nhân dân phát huy quyền làm chủ” được thực hiện tại 12 đơn vị cấp xã thuộc Thành phố Thái Nguyên, Sông Công, Phổ Yên và huyện Định Hóa. Thời gian triển khai từ tháng 7 đến tháng 12/2024. Cụ thể, gồm: phường Trưng Vương, phường Tích Lương, xã Cao Ngạn thuộc thành phố Thái Nguyên; phường Thắng Lợi, phường Lương Sơn, xã Tân Quang thuộc thành phố Sông Công; phường Ba Hàng, xã Phúc Thuận thuộc thành phố Phổ Yên; thị trấn Chợ Chu, xã Trung Hội, xã Trung Lương, xã Phú Đình thuộc huyện Định Hóa.
UBND tỉnh giao UBND các huyện Phú Bình, Đại Từ, Võ Nhai, Đồng Hỷ, Phú Lương căn cứ nội dung Kế hoạch này lựa chọn 01 - 03 đơn vị cấp xã trên địa bàn triển khai thí điểm và đánh giá, tổng kết làm cơ sở triển khai nhân rộng; các sở, ngành liên quan tổ chức tập huấn, tuyên truyền về mô hình điểm “Chính quyền thân thiện, Nhân dân phát huy quyền làm chủ”, góp phần quan trọng trong việc duy trì, cải thiện và nâng cao Chỉ số hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của các cơ quan hành chính nhà nước (SIPAS), Chỉ số cải cách hành chính (PAR INDEX), Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) hàng năm.
Có thể thấy, việc thực hiện mô hình Chính quyền thân thiện, Nhân dân phát huy quyền làm chủ là chủ trương đúng đắn của tỉnh nhằm cụ thể hóa chủ trương của Đảng trong xây dựng chính quyền vì Nhân dân, là sự hiện thực hóa phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Mặt khác, tỉnh Thái Nguyên kỳ vọng qua việc triển khai mô hình điểm "Chính quyền thân thiện, Nhân dân phát huy quyền làm chủ" cấp xã này sẽ nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động của chính quyền cơ sở trong việc xây dựng nền hành chính phục vụ, thân thiện, hiện đại và hiệu lực, hiệu quả; trong sạch, vững mạnh, gần dân, đảm bảo và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, đáp ứng kịp thời các nhu cầu, lợi ích thiết thực, hợp pháp của nhân dân; củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, tỉnh Thái Nguyên triển khai mô hình điểm “Chính quyền thân thiện, Nhân dân phát huy quyền làm chủ” tại một số đơn vị cấp xã trên địa bàn tỉnh. Chính quyền thân thiện cũng góp phần thay đổi lề lối làm việc của chính quyền từ  “mệnh lệnh hành chính” sang “phục vụ, hướng dẫn, vận động, thuyết phục, đổi mới phong cách làm việc trong mỗi cán bộ, công chức theo hướng “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân, có trách nhiệm với Nhân dân”.

Ma Thị Hồng Minh